To robot or not? Over jobverlies, banencreatie en uw houding als bedrijf
Hoe zit het nu? Gaat de robotisering ons jobs kosten of banen opleveren? En hoe gaat u als bedrijf om met dit gegeven? Onze visie als machinebouwer, aangevuld met tips van onze klanten over hoe zij invulling geven aan dit thema.
De opmars van robotisering en kunstmatige intelligentie zet zich steeds verder door. En aan een grotere snelheid. Zeker in onze maakindustrie. De effecten ervan op onze maatschappij zijn moeilijk te voorspellen, en dus voer voor onze beleidsmakers.
Arbeidsmarkt in verandering
Een conclusie die u vaak leest, is dat robots niet volledige jobs, maar wel delen ervan zullen overnemen. Hierdoor zal onze arbeidsmarkt veranderen. Sommige beroepen zullen verdwijnen en nieuwe komen erbij. Niemand weet precies wat er gaat gebeuren. Maar één ding is zeker: we mogen niet in angst en weerstand leven, want in angst kunnen we niet innoveren.
Banenverlies door technologisering is niets nieuws. Onze voorouders werkten als boer, visser, jager, bakker, slager, soldaat of kasteelheer. Het grootste deel van de werkende bevolking hield zich bezig met de voedselproductie. Veel van deze banen zijn tegenwoordig verdwenen.
Door automatisering is het niet meer nodig om met grote groepen tien uur per dag, kromgebogen op het land te zwoegen. En maar goed ook. Wat doen die mensen nu dan? Hebben die geen baan meer? Welnee. Ze zijn webdesigner, personal coach, social media marketeer, app-bouwer, dronebestuurder of data-analist. Beroepen waar onze overgrootouders zich niets bij kunnen voorstellen.
Verloren jobs versus extra werkgelegenheid
Bij onze klanten merken we dat dankzij robotisering werk uit lagelonenlanden terugkomt. Dat levert extra werkgelegenheid op. Want robots moeten ook onderhouden en bediend worden.
Bovendien zijn er aspecten aan bijna elke job die een robot niet kan overnemen. Over twintig jaar zullen er nog steeds secretaresses en boekhouders zijn. Maar hun job zal er anders uitzien dan vandaag.
U zou kunnen stellen dat robots goed zijn in waar wij mensen slecht in zijn. En andersom. Net daarom is het belangrijk om robots met mensen te laten samenwerken, door bijvoorbeeld gebruik te maken van co-bots of collaboratieve robots.
In de nieuwe beroepen zullen mens en technologie samenwerken. We moeten niet de strijd opzoeken tégen, maar de samenwerking met robots.
Proactieve houding
Een aantal van onze klanten zijn echte voorlopers als het gaat over het inzetten van state-of-the-arttechnologie. Een belangrijke les die we van hen horen: Robotisatie overkomt u niet, bepaal zelf wat u als bedrijf wel en niet wilt.
Het is belangrijk om een proactieve houding aan te nemen. Kijk kritisch naar uw eigen bedrijf. En analyseer hoe mens en machine elkaar kunnen aanvullen en versterken.
De drempels die tijdens dergelijke denkoefeningen vaak naar voor komen:
- Onvoldoende kennis van technologie bij directie en eigen personeel.
- Vrees voor minder flexibiliteit met betrekking tot plaats en inzetbaarheid bij kleinere reeksen of sterk variërende reeksen, versus de ‘flexibele’ operator.
- De ontoegankelijkheid van technologie. Daarom is gebruiksvriendelijkheid voor de operator een aandachtspunt. Bediening en herprogrammering dient laagdrempelig te zijn zodat operatoren zelf met de robot aan de slag kunnen gaan.
- Onvoldoende kennis om een correcte kosten-batenanalyse uit te voeren.
Laat die drempels u niet tegenhouden, maar ga ermee aan de slag. Al dan niet begeleid door een partner met kennis van zaken. Wij staan in elk geval voor u klaar met raad en daad.